Ukiut pingasut tulleriisiinnarlugit aningaasarsiorneq annikilleriarpoq

Kisitseqqinnerit takutippaat 2014-imi akit qaffakkiartornera ilanngaatigereerlugu tunisassiornerup nalinga (BNP) 1,6 pct.-imik appariarsimasoq. Kalaallit Nunaata aningaasarsiornera taamaalilluni ukiuni pingasuni malittuinnarni annikilleriar­poq, tassa 2012-imi annikilleriarneq -0,5 pct.-iusimavoq 2013-imilu -1,3 pct.-iulluni. 2014-imi aningaasarsiornerup annikilleriarneranut peqqutaanerpaavoq sanaartornermik tunisassiallit malunnaatilimmik kinguariarsimanerat.

 

Titartagaq 1. Tunisassiornerup nalinga (BNP),
akit qaffakkiartornerat peerlugu

Malugiuk:  2005-2012-imi kisitsisit inaarutaasuupput, 2013-2014-imili kisitsigallarnerullutik.

 

Nuna tamakkerlugu naatsorsuutit tunisassiornermit aallaavillit inuiaqatigiit a­ningaasaqarnerata ineriartorneranik ersersitsisarput. Naatsorsukkat takutit­tarpaat inuutissarsiutit inoqutigiillu aningaasaqarnerat, minnerunngitsumillu avammut niueqateqarnerup ingerlarna. Taamaasilluni nioqqutit kiffartuussu­tillu pilersiortorneqartut atorneqartullu naatsorsuusiatigut takussutissartaqa­lersarput. Saqqummersitaq manna, Naatsorsueqqissaartarfiup saqqummersi­taani nuna tamakkerlugu naatsorsuutini ukiunik arlalinnik tunngaveqartuni, tallimassaraat.

 

Nuna tamakkerlugu naatsorsuutit 2012-moortut naatsorsoqqissaarneqarsima­lerput, taamaasillutillu inaarutaasumik saqqummiunneqarsinnaanngorlutik. Taamaattorli tamanna kisitsisinut saqqummiuteriikkatsinnut, aningaasaqar­nerup ineriartorsimaneranut tunngasunut, allannguutinik annertunerusunik kinguneqanngilaq. Nuna tamakkerlugu naatsorsuutit inaarutaasut naatsor­soqqissaarnerisa takutippaat 2012-imi BNP -0,5 pct.-mik appariarsimasoq, tas­sa kisitsigallarluni naatsorsukkami -0,3 pct.-iusimagaluarpoq. Kisitsisit 2012-imeersut inaarutaasunngorneri tunngavissiipput BNP-ip 2013-imit 2014-imut kisitsisitai utaqqiisaasut nutarternissaannut. Kisitsisit utaqqiisaasut allannguu­taat itinerusumik paasisaqarfigerusukkukku saqqummersitami “Nationalregn­skab 2005-2014” kapitali 3 alakkarsinnaavat.

 

Takussutissiami ataaniittumi takuneqarsinnaapput BNP-ip aammalu BNP-ip innuttaasunut agguarnerata ineriartornera 2005-imit 2015-imut. Akit aalia-ngersimasut 2005-imeersut tunngavigalugit BNP-ip innuttaasunut agguarnera 2014-imi 196,5 t.kr.-imut appariarsimavoq ukiup siuliani 199,5 t.kr.-iusima-gami. Tamatuma assigaa innuttaasoq ataaseq 3 t.kr.-inik pilersitsinikinne-rulersimasoq, imaluunniit pct.-inngorlugu appariaat 1,5 pct.-iulluni.

 

Takussutissiaq 1. BNP aamma BNP innuttaasunut agguarlugu,
akini ingerlaavartuni akinilu aaliangersimasuni 2005-imit aallaavilinni

	2005	2006	2007	2008	2009	2010	2011	2012	2013*	2014*
	Akit ingerlaavartut
BNP, mio. kr. .........................	9.897	10.771	11.106	11.736	12.409	12.863	13.442	13.647	13.586	13.701
Innuttaasunut agguarlugu, 1.000 kr. .......	173,7	189,3	196,0	207,9	220,8	227,9	237,4	240,5	241,0	243,4
Naleqqersuut, 2005=100 ................	100,0	109,0	112,9	119,7	127,1	131,2	136,7	138,4	138,7	140,1
Ukiumut BNP-p ineriartornera .............	2,1	8,8	3,1	5,7	5,7	3,7	4,5	1,5	-0,4	0,8
	Akit aaliangersimasut
BNP, mio. kr. .........................	9.897	10.429	10.783	11.006	10.930	11.207	11.454	11.396	11.245	11.061
Innuttaasunut agguarlugu, 1.000 kr. .......	173,7	183,3	190,3	194,9	194,5	198,5	202,3	200,8	199,5	196,5
Naleqqersuut, 2005=100 ................	100,0	105,5	109,6	112,2	112,0	114,3	116,5	115,6	114,8	113,1
Ukiumut BNP-p ineriartornera .............	3,7	5,4	3,4	2,1	-0,7	2,5	2,2	-0,5	-1,3	-1,6

Malugiuk: 2005-2012-mi kisitsisit inaarutaasuupput, 2013-2014-mili kisitsigallarnerullutik.

 

Nuna tamakkerlugu naatsorsuutit FN-ip nunanut tamalaanut naatsorsueriaa­sissatut najoqqutassiai malillugit naatsorsugaapput, tamatumalu ajornanngis­sisippaa Kalaallit Nunaata aningaasaqarnerata nunanut allanut najoqqutas­sianik malinnittunut sanillersuussinnaanissaa. Titartakkami ataaniittumi Ka­laallit Nunaanni aningaasaqarnerup ineriartornera nunanut toqqakkanut arla­linnut, nunallu OECD-mut ilaasut agguaqatigiissillugu ukiumut ineriartorne­rannut sanilliunneqarpoq.

 

Titartagaq 2. Kalaallit Nunaanni nunanilu allani BNP-p ineriartornivia, 2011-2014

Najoqqutaq: OECD.org

 

Titartakkami qulaaniittumi erserpoq 2012-imiit 2014 ilanngullugu Kalaallit Nunaanni Finland-imilu aningaasarsiornikkut annikilleriarfiusimasoq. Fin­landimili aningaasarsiornerup annikilleriarnera piffissap ingerlanerani mil­liartorsimasoq Kalaallit Nunaani paarlattuanik annertusiartorsimasoq. Nunani avannarlerni – Danmark eqqaassanngikkaanni – nunanilu OECD-imut ilaasor­taaffiusuni piffissami 2011-miit 2014 ilanngullugu naleqarnerulersitsisarneq siuariartorfiusumik ingerlasimavoq.

 

Saqqummersitaq “Nationalregnskab 2005-2014” pdf-inngorlugu Naatsorsueq­qissaartarfiup nittartagaani www.stat.gl-imi aaneqarsinnaavoq.

 

Tabelit sukumiisut saqqummersitamut “Nationalregnskab 2005-2014”-mut tunngasut www.stat.gl-imi aaneqarsinnaapput.

 

Paasisaqarnerorusukkuit Naatsorsueqqissaartafimmi pisortamut saaffiginnis­sinnaavutit: Anders Blaabjerg, e-mail abla@stat.gl, (tlf. 34 57 81).

 

 

Inussiarnersumik inuulluaqqusillunga

 

Anders Blaabjerg

Naatsorsueqqissaartarfimmi pisortaq